Bẫy rác là một sáng kiến về giải pháp công nghệ tích hợp với điều kiện xã hội và môi trường, nằm trong khuôn khổ dự án “Giảm thiểu ô nhiễm rác thải nhựa trên sông Hồng” do Tổ chức Bảo tồn đại dương (Hoa Kỳ) tài trợ và cố vấn kỹ thuật. Dự án này do Trung tâm MCD chủ trì và phối hợp với Sở TN&MT cùng các đối tác địa phương thực hiện tại tỉnh Nam Định.
Sự kiện này có sự tham dự của các đại biểu từ các cơ quan trung ương: Cục Biển và Hải đảo, Viện Nghiên cứu Biển và Hải đảo; Cục Đường thuỷ nội địa Việt Nam và Chi cục đường thủy nội địa phía Bắc; Viện khoa học thủy lợi Việt Nam; Viện Chiến lược Chính sách Tài nguyên và Môi trường; Cục Kiểm soát ô nhiễm môi trường; Cục Thủy sản; Đại diện từ các dự án về quản lý rác thải nhựa; và Trung tâm MCD; cùng với sự có mặt của các đại biểu từ Nam Định gồm: Lãnh đạo và cán bộ Sở TN&MT; Đại diện các đơn vị Sở Giao thông Vận tải, Sở NN & PTNT, Phòng CSGT, Công ty quản lý đoạn đường sông số 5; Lãnh đạo UBND và cán bộ phòng TN&MT huyện Xuân Trường; Lãnh đạo Đảng ủy, UBND, HĐND, đại diện các đơn vị, doanh nghiệp, đoàn thể và cộng đồng nhân dân xã Xuân Thành; Đại diện phòng TN&MT huyện Mỹ Lộc và UBND xã Mỹ Tân; Đại diện phòng TN&MT thành phố Nam Định và UBND phường Trần Tế Xương; Đại diện phòng TN&MT huyện Nam Trực, UBND xã Điền Xá và Nam Thắng; Đại diện phòng TN&MT huyện Giao Thủy và UBND xã Giao Hương; Đại diện BQL Vườn quốc gia Xuân Thủy; Doanh nghiệp địa phương; Đại diện các nhóm cộng đồng vận hành 5 bẫy rác trong hệ thống; và trên 120 người dân đại diện cộng đồng dân cư khu vực đặt bẫy rác. Hoạt động này có sự chứng kiến của đại diện các đơn vị báo chí, truyền hình trung ương và địa phương.
Tại sự kiện, bà Hồ Thị Yến Thu - Phó Giám đốc thường trực MCD cho biết: “Công cụ thu gom rác trên sông (bẫy rác) tại xã Xuân Thành là bẫy rác thứ 5 trong mạng lưới bẫy rác thí điểm mà Trung tâm MCD cùng các chuyên gia, chính quyền, cộng đồng địa phương và các bên liên quan cùng thực hiện tại tỉnh Nam Định. Trước đó đã có 04 bẫy rác được lắp đặt, hạ thuỷ và vận hành – với 03 bẫy rác đặt trên sông Hồng thuộc xã Mỹ Tân, huyện Mỹ Lộc; xã Điền Xá và xã Nam Thắng, huyện Nam Trực, và 01 bẫy rác đặt trên sông Đào thuộc phường Trần Tế Xương, TP. Nam Định. Các kết quả từ 04 bẫy rác nói trên đã góp phần tăng hiệu quả thu gom rác trên sông, giảm thiểu rác trôi nổi từ sông ra biển và nâng cao ý thức của cộng đồng địa phương trong công tác quản lý rác thải rắn, rác thải nhựa và đóng góp vào hệ thống dữ liệu mạng lưới bẫy rác toàn cầu. Hôm nay, chúng tôi rất vui mừng công bố thí điểm bẫy rác thứ 5 này tại khu vực xóm 4, xã Xuân Thành, huyện Xuân Trường, tỉnh Nam Định và tin rằng bẫy rác sẽ được địa phương tiếp nhận, quản lý và vận hành thành công, trở thành một phần quan trọng trong mạng lưới bẫy rác trên sông Hồng.”
Việc nghiên cứu, thiết kế, chế tạo, lắp đặt bẫy rác trên sông do Trung tâm MCD và Sở TN&MT Nam Định chủ trì, với sự tham gia của chuyên gia trong và ngoài nước, các cán bộ và cộng đồng địa phương, đạt được sự đồng thuận của các bên liên quan, đồng thời được sự thẩm định chuyên môn và cho phép thực hiện của Cục Đường thuỷ nội địa Việt Nam. Bẫy rác được đặt ở vùng nước ven bờ sông, phục vụ tăng cường quản lý rác thải khu vực ven sông và cửa sông tại Nam Định.
Ông Phạm Văn Sơn - Giám đốc Sở TN&MT tỉnh Nam Định cho biết: “Việc vận hành các bẫy rác trên sông tạo thành hệ thống bẫy rác mang lại những giá trị quý báu và kết quả thiết thực, và đã được ghi nhận góp phần tích cực vào công tác quản lý rác thải rắn và rác thải nhựa tại Nam Định. Thay mặt cho Sở TN&MT tỉnh Nam Định, tôi xin chân thành cảm ơn sự ủng hộ của nhà tài trợ và biết ơn những nỗ lực của Trung tâm MCD và các chuyên gia. Công tác bảo vệ môi trường và quản lý rác thải đã được nâng cao thông qua việc ứng dụng công nghệ mang tính địa phương trong việc thu gom rác thải trôi nổi trên sông. Tôi hi vọng rằng, mô hình bẫy rác sẽ tiếp tục được nhân rộng tại tỉnh Nam Đỉnh với sự hỗ trợ của Trung tâm MCD trong các dự án về bảo vệ môi trường”.
Trong thời gian tới, thông qua dự án “Giảm thiểu ô nhiễm rác thải nhựa trên sông Hồng”, Trung tâm MCD sẽ tiếp tục cùng các chuyên gia hỗ trợ Nam Định giám sát vận hành các bẫy rác đảm bảo các yêu cầu kỹ thuật và các quy định liên quan, đồng thời tiến tới triển khai bẫy rác tại các điểm khác theo đề xuất của địa phương, củng cố và mở rộng mạng lưới bẫy rác trên các dòng chảy khu vực hạ lưu sông Hồng, đóng góp cho việc giảm thiểu rác thải nhựa ra biển ở Nam Định nói riêng và ở Việt Nam nói riêng.
